Zou jij een man een trap in zijn kruis durven geven?

BRON: NRC NEXT : 8 MEI 2015
Verkrachtinge en aanranding. New Delhi krijgt er ruim duizend nieuwe vrouwelijke agenten bij. De hoofdstad van India wil niet langer de ‘verkrachtingshoofdstad’ zijn. Daarom krijgen chauffeurs van bussen, taxi’s en riksja’s speciale trainingen, die hen gevoeliger moeten maken voor misstanden.

„In India worden vrouwen niet overal slecht behandeld. Je kunt het gedrag van mannen hier in Delhi best veranderen door ze eens een flinke trap te geven in hun je-weet-wel.” De politiecommissaris wijst op zijn kruis. „En dan het liefst door een vrouw.”

Politiecommissaris Robin Hibu, die in de Indiase hoofdstad New Delhi leiding geeft aan de Speciale Eenheid voor Vrouwen en Kinderen, staat bekend om zijn kordate optreden. Hij is afkomstig uit de deelstaat Arunachal Pradesh in het verre noordoosten van India, waar vrouwen een minder slechte positie hebben dan op de vlakten van de Ganges.

Het stoort hem dat de Indiase hoofdstad en de omliggende regio opgeschud blijven worden door gewelddadige verkrachtingsgevallen. Sinds de beruchte groepsverkrachting van een studente eind 2012 in een privébus, waarbij ze zo mishandeld werd dat ze stierf, zijn de verkrachtingscijfers gestegen, van 1.571 in 2013 tot 2.069 vorig jaar. Een stijging van ruim 31 procent, en volgens experts nog steeds slechts het topje van de ijsberg.

Commissaris Hibu kent de kanttekeningen. Misschien durven méér vrouwen aangifte te doen. Misschien zijn er tegenwoordig meer valse aangiftes. Maar, redeneert hij, elke verkrachting is er een te veel, dus laten we de mannen die vrouwen lastigvallen maar eens onder handen nemen. „En daarvoor heb ik nu speciale agentes.”

Charlie’s Angels

Hibu doelt op de veertig jonge vrouwelijke agenten die hij laat opleiden in oosterse vechtsporten. ‘Charlie’s Angels’ worden ze genoemd, naar Hibu’s roepnaam op de politieradio: charlie papa. Met technieken uit karate en jiu-jitsu mogen zij mannen te lijf gaan die vrouwen lastigvallen. Ze zullen in burger worden ingezet op plaatsen waar vrouwen vaak in problemen komen, zoals in het openbaar vervoer en bij cafés.

06.00 uur ’s ochtends. In een sportzaal in Zuid-Delhi verzamelen zich ruim twintig politievrouwen in witte karatepakken. Drie ochtenden per week krijgen ze les, vertelt hun kleine karatetrainster. Onder haar fanatieke leiding oefenen de vrouwen anderhalf uur lang in trappen, stoten en afweertechnieken. Er klinken felle strijdkreten.

Hemlatha (28) lacht als ze hoort welke rol haar commissaris de politievechtvrouwen toedicht. „Wij zijn er om vrouwen te helpen, niet om mannen in elkaar te slaan. We gebruiken onze vechttechnieken alleen als het nodig is om vrouwen te ontzetten.”

Wij zijn er om vrouwen te helpen, niet om mannen in elkaar te slaan

Delhi wil af van de titel ‘verkrachtingshoofdstad’. Er zijn verschillende telefonische hulplijnen voor vrouwen in nood ingesteld en de komende tijd wordt Delhi’s politiemacht uitgebreid met ruim duizend vrouwelijke agentes. Voor Delhi’s stadsbussen worden voor het eerst vrouwelijke chauffeurs en conducteurs aangenomen in een poging de betastingen en het verbale geweld te stoppen.

Op een ander vlak is de overheid ook in de aanval gegaan. Vrouwenactivisten hebben lang gepleit voor het ‘gendergevoelig’ maken van mannen in publieke functies, zoals politieagenten, taxichauffeurs en docenten. Chauffeurs van riksja’s, stadsbussen en taxi’s krijgen inmiddels een verplichte seksegevoeligheidstraining. Het gaat om een groep van ongeveer 250.000 mannen (Delhi heeft 17 miljoen inwoners). Afgelopen jaar kregen zo’n 100.000 van hen één uur les.

„De zaal zit altijd vol, want zonder certificaat krijgen de chauffeurs geen vervoersvergunning”, zegt docente Namrata Shahar van hulporganisatie Manas die in Noord-Delhi de training verzorgt. „Veel riksjachauffeurs komen van het platteland en denken heel conservatief.”

Geen korte rokjes graag

Taxichauffeur Narendra Kumar zit te wachten totdat de les begint. De verkrachtingen moeten stoppen, vindt hij. Maar hij vindt wel dat vrouwen die ’s nachts op straat zijn en korte rokken dragen, vragen om problemen. Zou hij zo’n vrouw meenemen in zijn taxi? „Nee, want dan gaan de mensen schande van me spreken.”

Tijdens de les zit hij geboeid te luisteren. Net als de overige 149 mannen. Met aansprekende voorbeelden legt Namrata in haar roze sari uit dat vrouwen en mannen dezelfde rechten hebben. Een beamer projecteert de weegschaal van Vrouwe Justitia met daarin met daarin een man en een vrouw. Ze wegen precies evenveel. „Mag een vrouwelijke arts weigeren jullie te behandelen als jullie doodziek zijn, omdat jullie mannen zijn? Mag een mannelijke arts jullie dochters laten sterven omdat ze niet traditioneel gekleed gaan? „Nee, natuurlijk niet”, brommen de mannen.

„Niemand heeft hen ooit verteld over de gelijkwaardigheid van vrouwen. Sinds we de trainingen geven, bellen chauffeurs ons voor advies over de opvoeding van hun dochters. Blijkbaar raken we een snaar”, zegt Namrata na de training.

Taxichauffeur Kumar komt met een serieus gezicht uit de les. „Ik wil iets rechtzetten”, zegt hij. „Die vrouw waar u het over had, die zou ik toch wel meenemen in mijn taxi. Ook ’s avonds laat. Wij mannen moeten vrouwen helpen, niet veroordelen.”